ششم و متوسطه اول
 
 
آگاهی انسانی، آگاهی اجتماعی  
 

مناجات استاد

ای خداوند!

به علمای ما مسئولیت

و به عوام ما علم

و به مؤمنان ما روشنایی

و به روشنفکران ما ایمان

و به متعصبین ما فهم

و به فهمیدگان ما تعصب

و به زنان ما شعور

و به مردان ما شرف

و به پیران ما آگاهی

و به جوانان ما اصالت

و به اساتید ما عقیده

و به دانشجویان ما نیز عقیده

و به خفتگان ما بیداری

و به بیداران ما اراده

و به مبلغان ما حقیقت

و به دینداران ما دین

و به نویسندگان ما تعهد

و به هنرمندان ما درد

و به شاعران ما شعور

و به محققان ما هدف

و به نشستگان ما قیام

و به راکدان ما تکان

و به مردگان ما حیات

و به کوران ما نگاه

و به خاموشان ما فریاد

و به مسلمانان ما قرآن

و به شیعیان ما علی

و به فرقه های ما وحدت

و به حسودان ما شفا

و به خودبینان ما انصاف

و به فحاشان ما ادب

و به مجاهدان ما صبر

و به مردم ما خودآگاهی

و به همه ی ملت ما همت تصمیم

و استعداد فداکاری

و شایستگی نجات و عزت ببخش

 |+| نوشته شده در  پنجشنبه ۲۶ مرداد ۱۴۰۲ساعت 7:48  توسط بهمن طالبی  | 

بادهای موسمی به بادهایی گفته می شود که در تابستان از دریا به سمت خشکی و در زمستان از خشکی به سمت دریا می وزند.
دلیل این امر این است که در بهار و تابستان، خشکی زودتر از آبها گرم می شود، هوای گرم شده به سمت بالا می رود و سبب می شود هوای روی اقیانوس به سمت خشکی بوزد تا خلا ایجاد شده را پر کند. چون این بادها از روی پهنه های آبی عبور می کند رطوبت فراوانی دارد که سبب ریزش باران در خشکی می شود.
در زمستان، خشکی زودتر از آب دمای خود را از دست داده و سرد می شود، در حالیکه هوای روی آبها گرم باقی می ماند، بنابراین باد از سمت خشکی به سمت اقیانوس می وزد.


از مهم ترین سامانه های بارندگی فصلی، مونسون جنوب شرق آسیا می باشد. همان طور که گفتیم در اواخر بهار و شروع فصل تابستان، جنوب آسیا به خصوص شبه قاره ی هند بسیار گرم می شود و بنابراین فشار هوا در این مناطق کم می شود، در این زمان فشار هوا در اقیانوس های مجاور یعنی هند و آرام زیاد است و چون هوا از مناطق پرفشار به سمت مناطق کم فشار جریان می یابد، باد از جانب اقیانوس به سوی جنوب آسیا می وزد. این رویداد در طول تابستان صورت می گیرد و باران فراوانی را نصیب کشورهای منطقه می کند. به این بادها، بادهای موسمی تابستانی می گوییم. از این بادها منطقه سیستان و بلوچستان ایران نیز، به ویژه شهر چابهار در این استان، بهره مند می شود.


از اوایل پاییز جهت وزش این بادها برعکس می شود. زیرا با آغاز فصل سرما، خشکی سریع تر و بیشتر از اقیانوس ها سرد می شود، به همین علت در آن کانون هایی با فشار جوی قوی به وجود می آید که خود باعث می شود در فصل سرما بادهای خشک و سرد از نواحی داخلی آسیا به طرف اقیانوس های مجاور بوزد. این نوع بادها را بادهای موسمی زمستانی می نامیم. البته مونسون زمستانی همیشه هم خشک نیست، مثلا بادهایی که در زمستان به اندونزی و مالزی می رسند، رطوبت دریای جنوب چین را برای این کشورها به ارمغان می آورند.


کشورهای مثل هند و بقیه کشورهای جنوب شرق آسیا از باران های تابستانی استفاده ی زیادی می کنند. کشاورزی آنها به این بارش ها وابسته است. بیشتر این کشورها سیستم های آبیاری وسیعی ندارند و از آب‌های زیرزمینی بسیار کم استفاده می کنند. باران های تابستانی چاه های آنها را پر می کند، مزارع کشاورزی شان را سیراب می کند، و مقدار زیادی برق آبی در این کشورها با جمع آوری این آبها در پشت سدها تولید می شود. به خاطر همین زمانی که مونسون تابستانی به تعویق می افتد یا ضعیف است، اقتصاد این کشورها ضربه می خورد و حتی مردم نمی توانند غذای خود را تأمین کنند و یا با گرانی شدید اقلام خوراکی و برق مصرفی روبرو می شوند.
البته شدت بارش ها اگر زیاد باشد نیز آسیب هایی وارد می کند مثلا ساکنان شهرهایی مثل بمبئی به سیل های نیم متری در خیابان ها عادت دارند. اگر بارش ها شدیدتر باشد، سیل می تواند در این مناطق فاجعه به بار بیاورد!


مونسون های دیگری هم وجود دارد. یکی از آنها مونسون آسیا-استرالیا است که از شمال استرالیا تا سواحل روسیه در اقیانوس آرام را در برمی گیرد، از اقیانوس هند هم می گذرد و در نهایت به سواحل شرقی آفریقا می رسد.
مونسون دیگردر اطراف خلیج کالیفرنیا و خلیج مکزیک اتفاق می افتد و به مونسون آمریکای شمالی معروف است که یک بار در سال و معمولا در تابستان رخ می دهد. هوای گرم و مرطوب از خلیج کالیفرنیا در جهت شمال شرق واز خلیج مکزیک در جهت شمال غرب می وزد. این بادها در نهایت در رشته کوه های سیرامادره مکزیک به هم می رسند و قبل از ورود به آمریکای شمالی و مرکزی، هوای مرطوب را وارد جنگل های این ناحیه می کند. این مونسون می تواند کمکی طبیعی برای اطفای آتش سوزی هایی باشد که در ایالت آریزونای آمریکا در تابستان به خاطر گرمی هوا به طور خودبخودی ایجاد می شود. به علاوه مونسون آمریکای شمالی منبع آبی برای بوم سازگان (اکوسیستم) بیابانی منطقه می باشد.

 |+| نوشته شده در  یکشنبه ۲۲ مرداد ۱۴۰۲ساعت 9:7  توسط بهمن طالبی  | 


شهر سوخته نام بقایای دولت شهر باستانی ایران زمین واقع در شهرستان هامون سیستان است که بر روی آبرفت‌های مصب رودخانه هیرمند به دریاچه هامون بنا شده بود. به تشخیص بسیاری از محققان، با تمدن جیرفت همزمان بوده است.
شهر سوخته در سی و هشتمین اجلاس یونسکو در تاریخ ۲۲ ژوئن ۲۰۱۴ مطابق با ۱ تیر ۱۳۹۳ شهر سوخته به عنوان میراث جهانی یونسکو ثبت گردید. این محوطهٔ باستانی هفدهمین اثر تاریخی ایران در فهرست یونسکو محسوب می‌شود که با برخورداری از قدمت ۵۰۰۰ ساله هم‌اکنون به‌عنوان یکی از پیشرفته‌ترین شهرهای باستانی دنیا شناخته می‌شود.

بر مبنای یافته‌های باستان‌شناسان شهر سوخته ۲۸۰ هکتار وسعت دارد و بقایای آن نشان می‌دهد که این شهر دارای پنج قسمت اساسی بوده که شامل بخش مسکونی واقع در شمال شرقی شهر سوخته؛ بخش‌های مرکزی؛ منطقه صنعتی؛ بناهای یادمانی و گورستان است که به صورت تپه‌های متوالی و چسبیده به هم واقع شده‌اند. هشتاد هکتار از شهر سوخته را بخش مسکونی تشکیل می‌داده‌ است.

پژوهش‌ها نشان داده‌ است این محوطه برخلاف اکنون که محیط زیستی کاملاً بیابانی دارد و فقط درختان گز در آنجا دیده می‌شود، در پنج هزار سال قبل از میلاد منطقه‌ای سبز و خرم با پوشش گیاهی متنوع و بسیار مطلوب بوده و درختان بید مجنون، افرا و سپیدار فراوانی در آنجا وجود داشته‌است. دریاچه هامون در ۳۲۰۰ سال قبل از میلاد دریاچه‌ای بزرگ و پرآب بوده و چندین رودخانه دائمی مانند هیرمند آن را تغذیه می‌کرده و هم‌اکنون نیز کم و بیش هیرمند و رودخانه‌های دیگر این دریاچه را غالباً به صورت فصلی تغذیه می‌کنند؛ ولی افت بیش از اندازه آب در این رودخانه‌ها به علت عدم رعایت پروتکل‌های فی‌مابین دو کشور همسایه، ایران و افغانستان امروزی، و برداشت بی‌رویه آب درون خاک افغانستان امروزی سبب خشکی دریاچه هامون و مناطق اطراف آن شده‌است. در اطراف دریاچه هامون، در آن زمان نیزارهای وسیعی وجود داشته‌است. همچنین کاوش‌ها نشان می‌دهند که نهرها و شاخه‌های قوی آبیاری از آن منشعب می‌شده‌ است. در بررسی‌های منطقه‌ای در اطراف شهر سوخته بستر نهرها و آبراه‌های گوناگونی پیدا شده که می‌توان گمان برد به مزارع کشاورزی آن شهر آب می‌رسانده‌اند.
در آن دوران نیز این منطقه بسیار گرم بوده، اما آب رودخانه هیرمند و شاخه‌هایش به خوبی زمین‌های کشاورزی شهر سوخته را سیراب می‌کرده‌است. شهر سوخته در ۵۵ کیلومتری شهر زابل است.

صنعت و پیشه‌ها در شهر سوخته

شهر سوخته، مرکز بسیاری از فعالیت‌های صنعتی و هنری بوده، در نوبت ششم کاوش در شهر سوخته سیستان نمونه‌های جالب و بدیعی از زیورآلات به دست آمد. در جریان حفاری‌های نوبت‌های گذشته در شهر سوخته سیستان مشخص شد که جهت صنایع ساخت سفال و جواهرات در این منطقه، ساکنان شهر سوخته سیستان از درختان موجود در طبیعت اطراف برای سوخت استفاده می‌کرده‌اند.
باستان شناسان با یافتن مهره‌ها و گردنبندهایی از لاجورد و طلا در یک گور، پس از پژوهش دربارهٔ روش‌های ساخت ورقه‌ها و مفتول‌های طلایی دریافتند که صنعتگران شهر سوخته سیستان با ابزار بسیار ابتدایی در آغاز صفحات طلایی بسیار نازکی به قطر کمتر از یک میلی‌متر تهیه کرده و بعد آن‌ها را به شکل استوانه‌ای لوله نموده و بین استوانه‌های طلا مهره‌های لاجورد قرار می‌داده‌اند.

در شهر سوخته سیستان انواع سفالینه‌ها و ظروف سنگی، معرق کاری، انواع پارچه و حصیر یافت شده که معرف وجود چندین نوع صنعت، به ویژه صنعت پیشرفته نساجی در آن جاست. تاکنون ۱۲ نوع بافت پارچه یکرنگ و چند رنگ و قلاب ماهیگیری در شهر سوخته سیستان به دست آمده و تحقیق دربارهٔ اشیاء حصیری مشخص کرده که مردم شهر سوخته با استفاده از نیزارهای باتلاق‌های اطراف دریاچه هامون سیستان سبد و حصیر می‌بافتند. از این نی‌ها همچنین برای درست کردن سقف خانه ها استفاده می‌شده‌است. صید ماهی و بافت تورهای ماهیگیری نیز از دیگر پیشه‌های مردمان شهر سوخته سیستان بوده‌است.

سازماندهی شهری

شهر سوخته سیستان بدون شک جزو شهرهای بسیار پیشرفته زمان خود بوده‌است. این نکته نه تنها در بقایای آثار معماری و کارهای ظریف دستی و صنعتی دیده می‌شود بلکه در سازمان‌دهی اجتماعی شهر نیز قابل مشاهده‌است. شهر سوخته سیستان دارای تشکیلات منظم و مرتبی بوده‌است. آثار باقی‌مانده نشان دهنده این امر است که این شهر طی هزاره سوم پیش از میلاد، دارای یک نظام مرتب و منظم آبرسانی و تخلیه فاضلاب بوده‌است. در نخستین مرحله کاوش‌های باستان‌شناسی، در شهر سوخته کوچه‌ها و خانه‌های منظم و لوله‌کشی آب و فاضلاب با لوله‌های سفالی پیدا شده که نشان‌دهنده وجود برنامه‌ریزی مدنی در شهر سوخته سیستان است.


پیدا شدن تنها لوح نوشته دوران آغاز ایلامی این شهر، همراه با آثار مهرها، نشان از ارتباطات تجاری واقتصادی مردم سیستان با مردم ساکن بین دو رود دجله و فرات داشته و این روابط از راه زمینی و دریایی کنار خلیج فارس انجام می‌گرفت. مردم بین‌النهرین از همین طریق از سنگ لاجورد افغانستان استفاده می‌نموده‌اند؛ ولی تمدن سیستان را نمی‌توان وابسته به تمدن جلگه بین‌النهرین یا مصر دانست زیرا در این مکان خصوصیاتی وجود داشته‌است که آن را کاملاً متمایز می‌نماید.

در ادامه واکاوی‌ها ده نفر از متخصصان مختلف ایتالیایی به محل کاوش آمدند و با میکروسکوپ‌ها و به وسیله تجزیه‌های «رادیو کربن» مشغول مطالعه زندگی ۵۰۰۰ سال پیش در این مکان گردیدند. همچنین زمین‌شناسان و متخصصان «فیزیک هسته‌ای» ژاپن به همکاری با متخصصان ایرانی و ایتالیایی پرداختند. بررسی‌های دانشمندان مزبور نشان داد که به صورت دقیق شهر سوخته در فاصله بین ۲۹۰۰ تا ۱۹۰۰ سال پیش از میلاد مورد سکونت بوده‌است. هزار سال، نسبت به قدمت بشر، چیز فوق‌العاده‌ای نیست، ولی آنچه که به نظر ما فوق‌العاده می‌آید این است که در عرض مدت هزار سال مردم این ناحیه موفق شده‌اند شهر بزرگ و آبادی به وجود آورند که مردم آن به انواع صنایع پرداخته و حکومت منظمی تشکیل داده بودند و پیرو مذهب واحدی شده روابط تجارتی و فرهنگی گسترده‌ای با نواحی مجاور خود ترتیب داده بودند.

نکته قابل توجه از نظر روشن شدن تاریخ سرزمین ایران این است که آثار مکشوف در «شهر سوخته» نشان می‌دهد که مردم این ناحیه در اوایل استقرارشان، یعنی در حدود ۲۹۰۰ سال پیش از میلاد مسیح روابط بسیار نزدیک با مردم ترکمنستان داشته‌اند و در اواخر دوران وجودشان، یعنی پیش از ۱۹۰۰ سال پیش از میلاد با مردم ساکن در دره پنجاب رابطه بسیار نزدیک پیدا می‌کنند.

برخی معتقدند این‌ها مردمی بودند که در حدود ۲۹۰۰ سال پیش از میلاد از سوی شمال به طرف دهانه رود هیرمند که در نتیجهٔ شرایط بخصوصش برای شهرنشینی مناسب بود سرازیر شده‌اند، و سپس هزار سال بعد، در زمانی که مسیر رود هیرمند تغییر یافت این مردم به طرف دره پنجاب مهاجرت کردند و درآنجا امپراتوری بزرگ «موهنجودارو» و «هاراپا» را تشکیل دادند.

ظروف سفالین «شهر سوخته» با ظروف سفالین مکشوف در دره پنجاب شباهت دارند. نقش خورشید که روی یکی از این سفال‌ها نشان داده شده در روی ظروف سفالین شهداد نیز دیده می‌شود. شباهت این نقوش با نقوش ظروف گلی بین‌النهرین کمتر است. باید بخاطر داشته باشیم که تمدن شهداد نیز در اوایل هزاره سوم پیش از میلاد در نتیجه تغییر مسیر رودخانه ازبین رفت و در آن زمان مردم شهداد با مردم پنجاب روابط نزدیک داشته‌اند.

برای انجام تحقیقات بیشتر، دانشمندان ایتالیایی با باستان‌شناسان شوروی که در ترکمنستان مشغول کاوش بودند تماس گرفتند. تحقیقات دقیق باستان‌شناسان شوروی رابطه مردم شهر سوخته با مردم ترکمنستان دراوایل هزاره سوم پیش از میلاد را تأیید نمود.
تغذیه و سبک زندگی مردمان شهر سوخته
آزمایش‌های میکروسکوپی نشان داد که در این اجتماع ماهی‌ها و پرندگان و خرچنگ‌ها نیز مورد استفاده غذایی بوده‌است. درمیان حیوانات استخوان‌های بز و غزال و گوسفند ۹۹ درصد باقی‌مانده‌های حیوانی در این ناحیه را تشکیل می‌داده‌اند. بین پرندگانی که دراینجا مورد مصرف اهالی بودند مرغ‌های آبی، قرقاول، مرغابی و غاز وجود داشته‌است که بیشتر آن‌ها می‌توانستند اهلی بوده باشند. ضمناً وجود هزاران پیکان سنگی نشان می‌دهد که شکار پرندگان درمیان ساکنان این ناحیه بسیار رواج داشته است.

مجموع سطحی که از این نظر باید مورد بررسی قرار گیرد در حدود ۱۰۰ هکتار وسعت دارد. میلیون‌ها آثار بسیار کوچک از استخوان و چوب و صدف و چوب و نظایر آن تحت بررسی دانشمندان ایتالیایی قرار گرفت. باستان‌شناسان در این مکان آثار دانه‌های گندم و جو و شاهدانه و تخم خربزه و حتی انگور نیز پیدا کردند.

در یک تقسیم‌بندی کلی، اشیاء پیدا شده را می‌توان به گروهای زیر تقسیم کرد:

اشیاء زینتی
اشیاء آیینی
اشیاء مربوط به پیشه‌ها
اشیاء مورد استفاده در زندگانی روزمره
مواد غذایی

کشف شدن بازی ای شبیه به تخته نرد امروزی یکی دیگر از شگفتی‌های این شهر است؛ و با توجه به قدمت شهر سوخته می‌توان گفت که قدیمی‌ترین تخته نرد جهان متعلق به این مردم است. در گورستان شماره ۷۶۱ بازی ای شبیه به تخته نرد امروزی با ۶۰ مهره پیدا می‌شود که قدیمی تر و شبیه تر نسبت به بازی سومریان در حدود ۵۰۰۰ هزار سال پیش است

 |+| نوشته شده در  پنجشنبه ۱۹ مرداد ۱۴۰۲ساعت 9:48  توسط بهمن طالبی  | 

اگر از شما خواسته شود یکی از دو پیشنهاد زیر را برای شهریور ماه انتخاب کنید، کدام مورد را قبول می کنید؟

۱) ۱۰۰ میلیون تومان را یک جا اول شهریور بگیرید.

۲) یا اینکه روز اول یک تومان بگیرید و هر روز این مبلغ دو برابر شود. (هر روز دو برابر روز قبل پول دریافت کنید)

بیاییم حساب کنیم چه کسی برنده ی بیشترین پول می شود. اگر شما پیشنهاد دوم را پذیرفته باشید، در روز اول یک تومان در روز دوم ۲ تومان، در روز سوم ۴ تومان، در روز چهارم ۸ تومان می گیرید، و روز پنجم ماه ۱۶ تومان می گیرید و در کل ۳۱ تومان یا ۳۱۰ ریال پول گرفته اید.

اگر به محاسبه ادامه دهید و هر روز دو برابر روز قبل پول بگیرید، در روز پانزدهم ماه دو برابر روز قبل یعنی ۱۶۳۸۴ تومان پول می گیرید... در روز بیست و هفتم ۶۷ میلیون و ۱۰۸ هزار و ۸۶۴ تومان می گیرید ...

محاسبه را ادامه دهید و ببینید در روز ۳۱ شهریور چقدر پول نصیب تان می شود؟ آیا شما زرنگی کرده اید یا کسی که ۱۰۰ میلیون تومان را یک جا گرفته و رفته؟!

آیا می توانید مجموع پولی که در انتخاب دوم به دست می آید را حساب کنید؟ این مبلغ چند برابر ۱۰۰ میلیون تومان است؟

 |+| نوشته شده در  چهارشنبه ۱۸ مرداد ۱۴۰۲ساعت 10:22  توسط بهمن طالبی  | 

زمین با سرعت ۳۰ کیلومتر بر ثانیه در مدار خودش به گرد خورشید می گردد. می دانید که هر سال یعنی حدود ۳۶۵ روز یک بار این مدار را کامل طی می کند. با توجه به این که سرعت ضرب در زمان حرکت برابر مسافت پیموده شده است، محاسبه کنید که طول مدار زمین در فضا چند کیلومتر است.

 |+| نوشته شده در  چهارشنبه ۱۸ مرداد ۱۴۰۲ساعت 10:7  توسط بهمن طالبی  | 

نیل، طولانی‌ترین رود جهان است. این رود در شمال شرقی قاره آفریقا قرار گرفته و رگ حیاتی چندین کشور آفریقایی به‌شمار می‌رود. در مصر باستان به این رود خِپی می‌گفته‌اند. رود نیل با حدود ۶٬۶۵۰ کیلومتر طول، طولانی‌ترین رود جهان است. این رود از رشته کوه‌هایی در مرکز قاره آفریقا سرچشمه می‌گیرد و راه طولانی خود را به سمت شمال آغاز می‌کند.

در طی مسیر، رودهای زیادی که از کوه‌های غرب این قاره سرچشمه گرفته‌اند، به آن می‌پیوندند. رود نیل از کشورهای اوگاندا، سودان و مصر و از شهرهای مهمی چون خارطوم، پایتخت سودان، و قاهره، پایتخت مصر، می‌گذرد و سرانجام به دریای مدیترانه می‌ریزد. نیل شاهراه حیاتی این کشورهای خشک و بیابانی و سبب برتری موقعیت آنها بر دیگر کشورهای آفریقایی است.

تمدن‌های بزرگ دوران باستان همه در کنار رودهای بزرگ و پرآب پدید آمده‌اند، مانند تمدن میانرودان در اطراف رودهای دجله و فرات، و تمدن سند در حاشیه رود سند. تمدن مصر باستان نیز چند هزار سال قبل از میلاد مسیح در کنار رود نیل شکل گرفت و آثار درخشانی از خود باقی گذاشت.

رود نیل در واقع از بهم پیوستن دو رود نیل سفید و نیل آبی در خارطوم به وجود می‌آید. سرچشمه نیل سفید دریاچه ویکتوریا و سرچشمه نیل آبی دریاچه تانا (واقع در اتیوپی) است. رود نیل در دلتای مصر و قبل از رسیدن به مدیترانه به دو قسمت تقسیم می‌شود. بخش باختری روست (roset) و بخش خاوری دامت (damet) نام دارد.

 |+| نوشته شده در  یکشنبه ۱۵ مرداد ۱۴۰۲ساعت 9:55  توسط بهمن طالبی  | 

پس از حزب توده و سازمان فدائیان‌خلق،‌ ترکیب «دوستان روس» (رفقای‌ شوروی) را نشنیده بودیم؛ اما پس خنجری که روس‌ها در هم‌آوایی با عرب‌ها بر پیکر مردم و ملت ایران درباره سه جزیره همیشه ‌ایرانی تنب ‌بزرگ، تنب ‌کوچک و ابوموسی (بوموف) زدند، دکتر ولایتی، وزیر امور خارجه پیشین و از طراحان «نگاه به شرق» در توجیه خیانت آشکار روس‌ها می‌گوید:‌ دوستان روس‌ «سادگی» کردند!

آری، دوستان دکتر ولایتی‌، سادگی کردند که به دنبال فروپاشی دولت صفویان، قفقاز همیشه ‌ایرانی را میان خود و امپراتوری عثمانی بخش کردند از روی سادگی رشت را اشغال کردند!

دوستان روس ولایتی از روی سادگی در سال ۱۸۰۳‌ به گنجه یورش آوردند و پس از اشغال قلعه‌ گنجه، مردمی را که به مسجد پناه برده بودند، قتل‌ عام کردند و از روی سادگی، ده سال این تجاوز را با همیاری پنهان و آشکار انگلیسی‌ها پی گرفتند و سرانجام قرارداد گلستان را به مردم و ملت ایران تحمیل کردند.

دوستان روسِ ولایتی، از روی سادگی، در دوره‌ دوم جنگ‌های ایران و روس، عباس میرزا را با قول پایدار کردن سلطنت در خاندان او به خیانت به میهن کشیدند و قرارداد ترکمانچای را بر ایران تحمیل کردند.

دوستان روس دکتر ولایتی، از روی سادگی، دوباره به ایران یورش آوردند و بر پایه‌ قرارداد آخال، سراسر آسیای میانه و بخش‌هایی از قرقیزستان و قزاقستان را از ایران تجزیه کردند.

دوستان روس دکتر ولایتی، از روی سادگی همراه با محمدعلی شاه، مجلس شورای ملی را به توپ بستند و بسیاری از مشروطه‌خواهان را به شهادت رسانیدند.

از روی سادگی، برای اخراج شوستر مستشار مالی ایران، تبریز را اشغال کردند و در روز عاشورا، ثقه‌الاسلام مرجع بزرگ شیعیان در تبریز را همراه با چند نوجوان‌ به دار آویختند و از روی سادگی گنبد امام هشتم در مشهد را به توپ بستند.

دوستان روس از روی سادگی در جریان جنگ جهانی یکم با وجود اعلام بی‌طرفی ایران با لشگرکشی به ایران فجایع بسیاری در این کشور به بار آوردند.

در جریان جنگ جهانی دوم، دوستان روس دکتر ولایتی، همراه با انگلیس و سپس آمریکا، ایران را اشغال کردند و زیان‌های بزرگ اقتصادی، اجتماعی و سیاسی به کشور وارد کردند و باز هم از روی سادگی حزب توده را به عنوان ستون پنجم خود در ایران تاسیس کردند و سرانجام هم به‌دلیل سادگی در پی تجزیه‌ آذربایجان از ایران بودند که ناکام ماندند.

دوستان روس دکتر ولایتی، از روی سادگی در جنگ تحمیلی عراق به ایران در کنار متجاوز قرار گرفتند و برای چندمین بار در ریختن خون مردم ایران با دشمنان ایران‌ همباز و همیار شدند .

دوستان روس ولایتی حقوق تاریخی و مسلم ایران در دریای مازندران را با همکاری جمهوری‌های پیشین شوروی پایمال کردند.

دوستان روس دکتر ولایتی، چنان‌که گفته شد با شورای بیابان‌گردان خلیج‌فارس همصدا شدند و مالکیت مردم و ملت ایران بر جزیره‌های همیشه ایرانی تنب‌ بزرگ، تنب کوچک و بوموسی را نه تنها زیر سوال بردند؛ بلکه بیابان‌گردان را از نظر حقوق بین‌الملل راهنمایی کردند.

بعید نیست که در آینده شاهد مسیرهای تازه دیگری از دوستان روس و چین دکتر ولایتی نیز باشیم!

 |+| نوشته شده در  سه شنبه ۱۰ مرداد ۱۴۰۲ساعت 11:31  توسط بهمن طالبی  | 

شاهد/ شهید/ مشاهده/ تشهد/ شهادت/ مشاهدات/ شهدا/ مشهد/ شهود

جماعت /جامعه/ جمع/ جمیع/ مجتمع/ تجمع /تجمعات /اجتماع/

تجمیع/ جمع بندی/ اجتماعات/ جوامع/ اجماع

نماز/ نمازگزار/ نمازگزاران/ نمازخانه

سجده /سجود /مسجد /سجاده/ سجاد/ مسجود

 |+| نوشته شده در  جمعه ۶ مرداد ۱۴۰۲ساعت 10:33  توسط بهمن طالبی  | 

آشنایی با قنات | روایت دکتر مهران مقصودی از قنات‌های ایران و جهان

قنات یا کاریز، راه‌آبی است که در زیرِ زمین حفر شده، تا آب در آن برای رسیدن به سطح زمین جریان پیدا کند. این جوی یا کانال در عمق زمین برای ارتباط دادنِ رشته‌چاه‌هایی است که از مادر چاه سرچشمه می‌گیرد. مادرچاه‌ها معمولاً یک چشمه زیرزمینی هستند.

قنات‌ها به‌منظور هدایت آب و مدیریّت آن برای کشاورزی و سایر مصارف به کار گرفته می‌شوند. این کانالِ قنات ممکن است تا رسیدن به سطح زمین چندین کیلومتر طول داشته باشد و به محل خروجیِ آب دهانه کاریز یا سر قنات یا دهن فره می‌گویند.
قنات یکی از عمده‌ترین منابع تأمین آب به‌شمار می‌رفته و همین کاریزها بودند که ظرفیت آبدهی به مزارع بیش از ۶۰ هزار روستای کشور را داشتند.
با ورود فناوری جدید، چاه‌های عمیق جانشین قنات شد و استفاده از موتور پمپ به تدریج رایج شد و تمامی مناطق ایران را دربر گرفت.
احداث چاه‌های عمیق بدون برنامه‌ریزی خود باعث خشک شدن ۹۰ درصد از قنوات گردید به گونه‌ای که احیای آن‌ها امکان‌پذیر نیست زیرا حفر چاه‌های عمیق سطح آب را به میزان زیاد پایین برده است.

ابتکار ایرانیان که جهانی شد
از سه هزار سال پیش، کشاورزان ایرانی که در مناطق خشک و کویری کشور زندگی می‌کردند، دست به ابتکاری نوین زدند تا بتوانند در روزهای خشک و بی‌آبی، زمین‌های خود را سیراب کنند. در این ابتکار که شاهکار معماری ایرانی محسوب می‌شود، کشاورزان به حفر قنات یا کاریز پرداختند تا آب را از چشمه‌های جوشان به نقاط خشک و کم آب تحت کشت خود بکشانند؛ راهکاری که به‌زودی در سراسر جهان ایرانی گسترش یافت.
طبق آمار اخیر، تعداد قنات‌های فعال ۳۶ هزار و ۳۰۰ رشته بوده و مجموع طول کوره‌های قنات ۲۱ هزار و ۷۸۰۰ کیلومتر و مجموع طول میله‌های قنات ۱۵۸ هزار و ۲۶۸ کیلومتر تخمین زده شده است.

قنات ایرانی خود عبارتی است از مجموعه قنات‌های کشورمان (۱۱ قنات) که در فهرست میراث جهانی یونسکو در نشست استانبول در تاریخ ۱۵ ژوئیه ۲۰۱۶ میلادی به ثبت جهانی یونسکو رسیده‌اند. ۱۱ قنات ایرانی به عنوان دومین پرونده زنجیرهای بعد از ثبت باغ‌های ایرانی و به عنوان بیستمین اثر ایران در لیست آثار میراث جهانی یونسکو ثبت شد.
اسامی قنات‌های ثبت‌شده عبارتند از:

  • قصبه گناباد
  • بلده فردوس
  • زارچ حسن آباد
  • آسیاب آبی میرزا نصرالله مهریز
  • جوپار کرمان
  • اکبرآباد و قاسم آباد بروات بم
  • مون در اردستان
  • وزوان و مزدآباد اصفهان
  • ابراهیم آباد اراک

این قنات‌ها در شش استان خراسان رضوی، خراسان جنوبی، یزد، کرمان، مرکزی و اصفهان قرار دارند.

دکتر مهران مقصودی

عضو هیئت علمی دانشکده ی جغرافیا و رئیس موسسه جغرافیای دانشگاه تهران

 |+| نوشته شده در  پنجشنبه ۵ مرداد ۱۴۰۲ساعت 9:23  توسط بهمن طالبی  | 

منطقه سیاه­کوه در مجاورت یکی از وسیع ترین عرصه ­های بیابانی کشور قرار گرفته است. اکوسیستم ­های متنوعی نظیر بیابان، استپ و نمکزارهای این عرصه را می ­توان در آنجا دید و از آن لذت برد!

این منطقه در سال 1380 به عنوان منطقه حفاظت شده اعلام و بخشی از آن در سال 1386 بعنوان "پارک ملی سیاه کوه" به مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست پیوست.

این پارک با مساحتی بیش از 80 هزار هکتار در محدوده ی بین استان های یزد و اصفهان واقع شده است. بخش ­های جنوبی این منطقه از نظر تقسیمات کشوری در استان یزد و بخش ­های شمالی آن در استان اصفهان قرار دارد. پارک ملی سیاه­کوه یکی از بکرترین پارک های ملی کشور به شمار می­ رود و با وجود ده‌ها گونه نادر جانوری و گیاهی از جمله ناشناخته‌ترین مناطق حفاظت شده دنیا است.

برای مثال به کَل­ ها می ­توان اشاره کرد که با آن نبردهای سهمگین­ شان در فصل جفت گیری به شهرت رسیده ­اند. یوزپلنگ ­های آسیایی نیز که هر از چندگاهی در دل سیاه­کوه دیده شده­ اند، گربه­ سان بسیار زیبایی به نام گربه­ ی شنی، گونه های مختلف مارسانان، دم تیغی ایرانی و برخی حیوانات شبرو از جمله گونه­ هایی هستند که در سیاهکوه می توان دید.

زمین به مثابه زیستگاه مشترک انسان، حیوانات و گیاهان، سبب شده تقریبا در همه جا آثار و ابنیه ای از انسان دیده شود. پارک ملی سیاه­کوه هم از این قاعده مستثنی نیست. مثلا بقایای یک پل قدیمی به نام حوض ابریشم را می ­بینیم که یادگار گذر کاروان های جاده ی ابریشم از منطقه سیاه کوه می باشدکه به سمت جَندق و سمنان و یا بالعکس در حرکت بوده اند. یا جاده اردکان – چوپانان را می­ بینیم که نشانی دیگر از اهمیت همیشگی این منطقه به مثابه گذرگاهی انسانی از گذشته تا به امروز بوده است. اما صرف گذرگاه بودن به معنای عبور بی تاثیر انسان بر محیط پیرامونش نیست. این تاثیرات قطعا انواع متفاوتی دارند. برای مثال از طرفی محیط بانان با مدیریت منابع آبی در آب انبارها در فصل های گرم و حتی گاهی توزیع دستی علوفه، مداخله­ ی آگاهانه در بهبود شرایط زیستی گونه ­های مختلف منطقه دارند و از طرفی دیگر برخی مستقیما دست در تخریب دارند!

برخی گونه ­ها نظیر پلنگ ایرانی، سال هاست گزارشی مبنی بر وجودشان ثبت نشده است. همچنین گونه­ های دیگری مثل بالابان ها و دیگر پرندگان شکاری منطقه که توسط سودجویان جهت فروش به کشورهای حاشیه خلیج فارس شکار می­ شوند در معرض خطر انقراض قرار گرفته ­اند.

ضعف ­های قانونی نیز مزید بر علت بروز چنین حوادثی هستند. برای مثال معدنی بسیار قدیمی در دل سیاه­کوه و در محدوده سبزه چاه قرار دارد که چند بار در سال معدن کاران به بهانه ی مجوز­های قدیمی بهره ­برداری به آنجا آمده و ضمن ایجاد آلودگی ­های زیست محیطی، دست به شکار غیر قانونی نیز می زنند.

 |+| نوشته شده در  سه شنبه ۳ مرداد ۱۴۰۲ساعت 11:26  توسط بهمن طالبی  | 
  بالا